با عوارض قرص ضد بارداری آشنا شوید!

به گزارش مجله خبری نگار/سلامت نیوز به نقل از سایت دکتر سید محمدرضا حکیمیان جراح پستان، از جمله عوارض کوتاه مدت این قرص‌ها تهوع و استفراغ، سرگیجه، افزایش وزن، افزایش موی زائد، جوش‌های هورمونی یا آکنه، لکه‌های صورت و کاهش میل جنسی است. این عوارض در همه افراد به صورت یکسان بروز نمی‌کند و همین طور در انواع قرص‌های جلوگیری به یک شکل وجود ندارد. همان طور که با خوردن قرص استامینوفن همه دچار نارسایی کبدی نمی‌شوند، همه با خوردن قرص جلوگیری چاق نمی‌شوند، البته می‌توان با استفاده از انواع جدید‌تر دارو از این عوارض جلوگیری کرد.

بسیاری تصور می‌کنند خوردن قرص منجر به نازایی می‌شود درحالی که هیچ نوع قرصی این عارضه را حتی به صورت کوتاه مدت ندارد و با قطع قرص بلافاصله امکان باروری وجود دارد. از عوارض طولانی مدت مصرف این قرص، اثر بر سیستم انعقادی است که به ایجاد عارضه ترومبوامبولی یا افزایش امکان ایجاد لخته در خون منجر می‌شود. این عارضه بسیار خطرناک در یک نفر از هر صد هزار مصرف کننده رخ می‌دهد به خصوص در کسانی که به صورت ژنتیک استعداد این بیماری را دارند؛ بنابراین مصرف قرص در کسانی که این بیماری را در بستگان درجه یک خود دارند یا در حاملگی دچار این مشکل شده اند، ممنوع است.

از عوارض طولانی‌مدت دیگر قرص، امکان افزایش احتمال سرطان سینه در کسانی است که بیش از پنج سال متوالی از قرص‌های جلوگیری استفاده کرده اند. همان طور که گفته شد این احتمال ممکن است افزایش یابد با این حال به همه توصیه می‌شود از این روش به صورت دائم بیش از پنج سال پشت سر هم استفاده نشود، بلکه به صورت منقطع استفاده شود.

تاثیر داروی ضد بارداری بر سرطان سینه
روش‌های جلوگیری از بارداری مزایای زیادی داشته و معمولا از خطرات و عوارض آن‌ها بیشتر است. برای نمونه دارو ضد بارداری از بارداری نا خواسته و ایجاد برخی سرطان‌ها پیشگیری کرده و خطر ابتلا به کیست تخمدان را کاهش می‌دهند.
اما محققان دریافته اند که روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری با کمی افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه در ارتباط هستند. البته وابسته به اینکه از کداوم روش جلوگیری از بارداری استفاده کنید این ارتباط متفاوت خواهد بود.
احتمالا دلیل این امر این است که در این روش‌ها از هورمون‌هایی استفاده می‌شود که با تحریک بیش از حد سلول‌های سینه همراه هستند. البته افراد می‌توانند با استفاده از روش‌های غیر هورمونی جلوگیری از بارداری، بدون افزایش احتمال خطر سرطان سینه به هدف خود (که پیشگیری از بارداری است) دست یابند.

تاثیر روش‌های جلوگیری از بارداری روی سرطان سینه
یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد که روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری با افزایش کم خطر ابتلا به سرطان سینه همراه هستند. این مطالعه در کشور دانمارک انجام شده و شامل ۱.۸ میلیون زن ۱۵ تا ۴۹ ساله‌ای بود که سرطان نداشته یا تحت درمان باروری نبودند. در این مطالعه مشخص شد که خانم‌هایی که از روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری استفاده می‌کردند، خطر ابتلا به سرطان سینه در آن‌ها کمی افزایش یافته بود.

تقریبا می‌توان گف از هر ۷۶۹۰ نفر حدود ۱ نفر دچار سرطان سینه می‌شد. البته قابل ذکر است که عوامل دیگری مانند سن نیز در خطر بروز سرطان سینه موثر هستند. در این مطالعه شرکت کنندگان زیر ۳۵ سال دارای خطر کم تری برای ابتلا به سرطان سینه بودند. در میان ۵۰ هزار نفری که به مدت یک سال از روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری استفاده می‌کردند فقط ۱ نفر دچار سرطان سینه شد. البته با توقف استفاده از روش جلوگیری از بارداری هورمونی و پس از گذشت ۵ سال خطر ابتلا به سرطان سینه به حالت عادی برگشت.
به طور کلی خطر سرطان سینه در خانم‌های مصرف کننده دارو‌های هورمونی ضد بارداری یا آن‌هایی که اخیرا استفاده می‌کردند. بیش از آن‌هایی بود که اصلا از این روش‌ها استفاده نکردند.

قرص ضد بارداری و عوارض قرص ضد بارداری
قرص ضد بارداری حاوی هورمون است که از آزاد شدن تخمک از تخمدان‌ها طی تخمک گذاری جلوگیری می‌کند. قرص‌های ضد بارداری باعث افزایش غلظت مخاط دهانه رحم می‌شود که همانند سدی بین اسپرم و تخمک آزاد شده عمل می‌کند. در گذشته تنها یک روش برای مصرف قرص ضد بارداری وجود داشت که شامل مصرف روزانه قرص هورمونی برای ۲۱ روز و سپس مصرف قرص بدون هورمون برای ۷ روز بود. در طول هفته‌ای که فرد از قرص بدون هورمون استفاده می‌کند، قاعدگی رخ می‌دهد. امروزه، انواع مختلفی از قرص‌های ضد بارداری وجود دارند. برخی در بسته خود تنها چهار قرص بدون هورمون دارند، در حالی که برخی دیگر دارونما ندارند که در این صورت قاعدگی رخ نمی‌دهد.

آیا قرص ضد بارداری برای استفاده طولانی مدت توصیه می‌شود؟
قرص ضد بارداری معمولا برای مدت طولانی مصرف می‌شود، اما برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف طولانی مدت قرص ضد بارداری خطر بروز برخی از انواع سرطان را افزایش می‌دهد. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، مصرف قرص‌های ضد بارداری در طولانی مدت خطر ابتلا به سرطان سینه یا سرطان دهانه رحم را بالا می‌برد. هر چه فرد برای مدت طولانی تری از این دارو‌های هورمونی استفاده کند، میزان این خطر نیز بیشتر می‌شود. با این حال، این مسئله ثابت نشده و مورد بحث است. این در حالی است که مصرف قرص‌های ضد بارداری موجب کاهش خطر برخی سرطان‌ها نیز می‌گردد.

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که قرص‌های ضد بارداری تا حد زیادی خطر سرطان تخمدان و اندومتر را کاهش می‌دهند، همچنین باعث کاهش خطر سرطان کولورکتال نیز می‌شوند. اگر فرد نگران عوارض قرص‌های ضد بارداری و خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها است، باید با پزشک متخصص زنان صحبت کند. پزشک سایر فاکتور‌های ابتلا به سرطان را در فرد بطور دقیق بررسی کرده و در انتخاب بهترین گزینه برای جلوگیری از بارداری به فرد کمک می‌کند.